స్పెషల్ కేటగరి స్టాటస్ (SCS)
స్పెషల్ కేటగరి స్టాటస్ (SCS): భారతదేశంలో కొన్ని రాష్ట్రాలకు అదనపు ఆర్థిక సహాయం మరియు లాభాలు అందించడానికి ఏర్పాటు చేయబడింది. 1969లో ఐదవ ఫైనాన్స్ కమిషన్ సిఫారసు మేరకు పరిచయం చేసిన ఈ కేటగరి, భూగోళ శాస్త్ర మరియు సామాజిక-ఆర్థిక సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్న రాష్ట్రాలను మద్దతు ఇవ్వడానికి ఉద్దేశించబడింది.
SCS కోసం అర్హత ప్రమాణాలు
గడ్గిల్ ఫార్ములా ప్రకారం, సవాలు ఎదుర్కొంటున్న రాష్ట్రాలు ఈ కేటగరిని పొందుతాయి, కింది లక్షణాలు ఉన్నా:
- పర్వత మరియు కష్టం అయిన భూగోళం
- తక్కువ జనాభా నిఘంటువు లేదా ప్రత్యేక గిరిజన జనాభా
- శ్రద్ధమైన సరిహద్దుల వద్ద ఉన్న ప్రాంతం
- ఆర్థిక మరియు భద్రతా వెనుకబడిన స్థితి
- అర్థసహాయం చేయడానికి అర్హత లేని రాష్ట్ర ఆర్థిక పరిస్థితి
స్పెషల్ కేటగరి స్టాటస్ ఉన్న రాష్ట్రాలు
ప్రస్తుతం, భారతదేశంలో స్పెషల్ కేటగరి స్టాటస్ పొందిన రాష్ట్రాలు:
ఉత్తర తూర్పు రాష్ట్రాలు:
- అస్సాం
- అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- మణిపూర్
- మేఘాలయ
- మిజోరం
- నాగాలాండ్
- త్రిపురా
- సిక్కిం
పర్వత రాష్ట్రాలు:
- హిమాచల్ ప్రదేశ్
- ఉత్తరాఖండ్
తెలంగాణ:
- ఆంధ్రప్రదేశ్‌ను విభజించిన తర్వాత తెలంగాణకు SCS ఇవ్వబడింది, కానీ ఈ స్థితి అన్ని సందర్భాల్లో అంగీకరించబడలేదు మరియు రాజకీయ చర్చలకు గురైంది.
మార్పులు
14వ ఫైనాన్స్ కమిషన్ చాలా రాష్ట్రాల కోసం స్పెషల్ కేటగరి స్టాటస్‌ను రద్దు చేసింది. ఇక్కడ, ఒక ప్రత్యేక కేటగరికి బదులుగా, 32% నుండి 42% వరకు పన్ను విభజన పెంచడం ద్వారా వనరుల లోటును కాపాడడానికి కృషి చేయబడింది. ఇది, వివిధ రాష్ట్రాలకు న్యాయమైన ఆర్థిక మద్దతు అందించడానికి మద్దతు ఇచ్చింది.
ప్రస్తుత చర్చలు
తెలుగుదేశం పార్టీ (TDP) మరియు జనతా దళ్ (యునైటెడ్) (JD(U)) వంటి రాజకీయ పార్టీలను ప్రత్యేక కేటగరి స్థితి కోసం తమ రాష్ట్రాల కోసం న్యాయమైన అభ్యర్థన చేశారు. ఉదాహరణకు, 2014లో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ను విభజించిన తర్వాత ఆర్థిక మరియు అభివృద్ధి సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్న టిడిపి తమ రాష్ట్రానికి ప్రత్యేక కేటగరి స్టాటస్ కోరుతుంది. ఆంధ్రప్రదేశ్ లో ప్రత్యేక హోదా కోసం నిరసనలు చేసిన రోజు 26-జనవరి-2017
మార్చు:
స్పెషల్ కేటగరి స్టాటస్ (SCS) కోసం నియమాలు మరియు మార్పులు అనేక రాష్ట్రాలకు ఆర్థిక సహాయం మరియు అభివృద్ధి అవకాశాలను అందించడానికి ప్రధానమైన అంశం.
బ్లాగ్ సర్వే:
Post a Comment
0Comments